Nieuwe naam, zelfde game - EA Sports FC 24 (2025)

Met het verschijnen van FC 24 begint een nieuw tijdperk in de geschiedenis van voetbalgames. Beter gezegd: FIFA 23 sloot vorig jaar een periode van dertig jaar FIFA-games af als laatste game die de naam van de wereldvoetbalbond nog mocht dragen. Zoals bekend sloten EA en de FIFA geen nieuwe deal voor de naam en dus moest 's werelds bekendste voetbalgame van naam veranderen. EA introduceerde daarop de EA Sports Football Club, de kapstok waaraan de nieuwe games worden gehangen. EA Sports FC 24 is dus de eerste titel in die reeks. De hamvraag is natuurlijk: gaat de naamsverandering gepaard met veranderingen in de game zelf? De FIFA’s van de laatste jaren kregen immers steevast het verwijt dat er jaar op jaar niet veel verandert en FC 24 zou er goed aan doen die tendens te doorbreken.

Om met de deur in huis te vallen: dat blijkt ijdele hoop. Als er wel een deal met de FIFA gesloten was en dit FIFA 24 was geweest, dan zou menigeen zeggen: "Ah ja, niet veel nieuws onder de zon, dus gewoon weer een nieuwe FIFA." Het mag dan anders heten, het is helder dat FC 24 met hetzelfde probleem kampt. Tegelijk zit daar overigens wel goed nieuws in. Voor wie zich er namelijk zorgen over maakte: de naamswijziging heeft alleen invloed op de titel, niet op de verdere licenties in de game. Dat er geen FIFA meer op het doosje staat, betekent dus niet dat er landen, clubs of spelers zijn verdwenen. Dat loopt allemaal via andere licenties. Daarin veranderen jaarlijks ook altijd wel wat kleine dingen, maar het gros van de clubs en spelers is gewoon aanwezig in FC 24.

Nu hebben we al weggegeven dat FC 24 niet schokkend veel verschilt van FIFA 23. Oké, maar hoe zit het dan met al die features uit de preview? EA Sports onthulde in juli immers alle details over de spelmodi en gameplay, en dat was nogal een verhaal. Elk aspect van de game kan rekenen op een flink lijstje nieuwe features. De centrale vraag is dan alleen: wat doet een nieuwe feature nou echt voor de game? Maakt een toevoeging aan een spelmodus die spelmodus leuker of beter? Hebben de toevoegingen aan de gameplay tot gevolg dat de game merkbaar anders speelt? De werkelijke impact van wat EA allemaal toevoegt aan zijn voetbalgames, wisselt sterk per jaar.

FC 24 had op voorhand echter aardig wat ijzers in het vuur. Zo leunt de game op Hypermotion V, waarbij de V staat voor volumetric. Het verwijst naar de nieuwe manier die EA Sports is gaan gebruiken voor het opnemen van bewegingen van spelers. Waar voorheen speciale capturesessies georganiseerd moesten worden, kon EA voor FC 24 beelden van echte wedstrijden gebruiken. In totaal werden meer dan 180 wedstrijden opgenomen met speciale camera’s, die samen een immense berg data opleverden. Daarbij komt dat FC 24 gewapend is met machinelearning, wat de keuzes van computergestuurde spelers in het spel moet bijschaven en een realistischer beeld moet opleveren. Daarnaast worden in Ultimate Team gemengde teams geïntroduceerd, wat wil zeggen dat je nu niet alleen mannelijke, maar ook vrouwelijke spelers in je droomteam kunt stoppen.

Wat er verder in de spelmodi is veranderd en wat dat doet voor het spelplezier, daar komen we later op terug. We beginnen met de basis: het voetbal zelf. Vorig jaar schreef ik in de FIFA 23-review dat ik niet het gevoel had dat ik iets wezenlijks anders deed dan in FIFA 22 en eigenlijk heb ik dat gevoel met FC 24 ook weer. Niet alles werkt nog even goed en daaruit ontwikkel je vanzelf wat andere nuances in je speelstijl, maar ook dan komt de basis, dus de manier waarop je voetbalt en tot je doelpunten komt, erg overeen. Typerend daarin zijn de snelle, korte passes in het strafschopgebied van de tegenstander. Dat is in FIFA al jaren een uitstekende tactiek om tot doelpunten te komen en in FC 24 is die manier van spelen opnieuw erg effectief. Dat is natuurlijk maar een voorbeeld, maar er is meer. Trucs die al enige jaren succes opleveren, blijven in FC 24 grotendeels overeind.

Meer onderschepping

De nuanceverschillen zijn er ook. Zo zijn je computergestuurde tegenstanders iets beter in het bespelen van ruimtes en het afschermen van passlijnen. Je zult merken dat net iets meer van je steekpasses daarom onderschept worden en dat is goed om te zien. Je moet zo iets meer je best doen om de gaatjes te vinden, zeker als je tegen een tegenstander speelt die meer inzakt. Je aanvalsspel wordt daarnaast wat veranderd doordat de driven through ball heeft plaatsgemaakt voor een passmethode waarbij je met een pijltje zelf kunt aangeven waar je een bal wil neerleggen. Persoonlijk had ik liever de strakkere steekbal behouden, maar ik kan me voorstellen dat er ook spelers zijn die deze manier van een bal ergens neer kunnen leggen heel fijn vinden.

Een ander goed merkbare vernieuwing is de nieuwe manier van sprinten die je kunt gebruiken en waarbij je speler net wat meer controle houdt over de bal dan wanneer je voor de volle sprint kiest. Het is dus een wat lichtere versnelling, maar wel effectief. Op deze ‘halve sprintsnelheid’ kun je namelijk makkelijk van richting veranderen en dus makkelijker anticiperen op wat verdedigers doen. Daarnaast is de manier waarop spelers hun fysiek gebruiken in duels anders. Je ziet nu vaker spelers die echt op kracht proberen elkaar van de bal te zetten, wat tot realistische duels leidt en ook tot gevolg heeft dat spelers die sterk zijn, meer waarde hebben dan ze in vorige games van EA Sports hadden.

Nog steeds te veel goals

Dat is een greep uit de zaken die het voetbal in FC 24 in meer of mindere mate veranderen ten opzichte van FIFA 23. Je kunt daar trouwens ook de keepers bij betrekken, die voor mijn gevoel vaker een goede redding weten te maken dan voorheen het geval was. Helaas leidt dat niet tot veel minder goals. Een potje FC 24 tegen de computer valt vaak nog wel mee, maar als je online gaat spelen, zijn uitslagen als 6-4 zeker niet ongewoon. Daarin is FC 24 dus niet anders dan FIFA 23.

In de verdere vernieuwingen in de gameplay vinden we ook nog PlayStyles. Dit zijn eigenschappen die bepaalde spelers een extra streepje voor kunnen geven, natuurlijk op basis van hun kwaliteiten in het echte leven. Haaland heeft bijvoorbeeld een verwoestend schot in zijn benen en Modric heeft diverse PlayStyles die hem een uitmuntende spelverdeler maken. Op zich leuk bedacht, maar mijn probleem hierbij: wat verandert het nou écht? Haaland kon altijd al hard schieten en Modric kon altijd al fantastische passes geven. Ik geloof best dat ze er nu nog wat beter in zijn, maar onderaan de streep verandert het het voetbalspel niet.

Dan nog even terug naar dat machinelearning dat op de eerste pagina al werd aangehaald. Het precieze effect is aan de voorkant natuurlijk nooit helemaal te zien, maar laten we het voorzichtig zeggen: het levert niet direct grote verbeteringen op. We zien de computergestuurde spelers te vaak onverklaarbare fouten maken of rare beslissingen nemen. Denk daarbij aan harde tackles op plekken op het veld waar dat echt niet nodig is, of veel te agressief aan komen sprinten, waardoor jij met een kleine versnelling die jagende speler totaal onschadelijk kunt maken. Verder maken aanvallers nog steeds rare keuzes tijdens het uitspelen van een aanval en speelt de verdediging van je computergestuurde opponent veel te vaak voetballend onder jouw druk uit. Knap hoor, maar zeker minder goede teams doen dat niet zo vaak.

Nog steeds leuk, maar niet nieuw

Al met al leidt dat tot gameplay waar ik zelf nog wel plezier aan beleef, maar die mij niet het gevoel geeft een andere game te spelen dan ik vorig jaar deed. Elementen waar ik me al langer aan stoor, zitten nog steeds in de game. Er zijn best wat aanpassingen die de game iets beter maken, maar ze zijn niet sterk genoeg om de game te dragen. Ik maak dezelfde goals als ik al jaren maak en hoewel ik er nog steeds van geniet, is dat niet genoeg om FC 24 op basis van de gameplay aan te kunnen raden.

Buiten het voetbal zelf verandert er jaarlijks ook altijd een en ander in de game en dit jaar is dat niet anders. Dat begint met een hagelnieuwe interface. Die komt voort uit de wens om de nieuwe start voor de franchise te voorzien van een nieuwe look, maar ook uit analyse van de oude interface. Het duurde volgens EA Sports namelijk te lang voordat gamers vanaf het hoofdmenu daadwerkelijk in een wedstrijd terechtkwamen. De navigatie moest duidelijker, de lijntjes moesten korter. Dat is gelukt. Het nieuwe menu zal je niet wegblazen, maar het werkt lekker en sorteert de spelmodi op volgorde van wat je het laatst gespeeld hebt, dus je favoriete spelmodi staan over het algemeen bovenaan.

Waar je vanuit dat hoofdmenu naartoe gaat, is natuurlijk aan jou, maar statistisch gezien is de kans het grootst dat je naar Ultimate Team gaat. De spelmodus bestaat inmiddels al anderhalf decennium en is zeker de laatste jaren uitgegroeid tot het boegbeeld van de game. Dat geldt natuurlijk niet voor elke gamer. Er zijn genoeg spelers die gewoon nog de Career Mode in duiken of zich vermaken met Seasons, de online spelmodus waarin je met normale teams speelt. Die laatste kunnen we snel tackelen trouwens: daar geen veranderingen. Het werkt allemaal prima, maar het is jammer dat je vaak gekoppeld wordt aan teams die significant sterker zijn dan de club die je gekozen hebt. Maar goed, dat is ook al jaren zo, dus het moet niemand verbazen.

Het gros van de spelers die online willen spelen, doet dat in Ultimate Team. De opzet van de spelmodus is simpel als altijd: je verzamelt kaartjes van spelers en met de spelers die je hebt, kun je een team samenstellen. Die spelers hebben verschillende eigenschappen die bepalen hoe goed ze passen bij de overige spelers, zoals hun nationaliteit, hun club en de competitie waarin ze spelen. Dat levert een bepaalde score in 'chemistry' op. Elke speler kan maximaal drie chemistry-punten leveren, dus als je hele team optimaal bij elkaar past, heb je 33 chemistry-punten. Dat betekent dat je team optimaal zal samenspelen en de volle potentie van je spelers benut wordt. Heb je een team met een minder hoge score op chemistry, dan zul je merken dat je team net wat minder efficiënt functioneert. Dat is de basis, al jaren.

Geldmachine

Door de jaren heen zijn er steeds meer manieren toegevoegd hoe je met je zelfgemaakte team kunt spelen en op welke manier je aan nieuwe kaartjes kunt komen. Je vindt in de spelmodus dan ook allerlei toernooimodi en specifieke uitdagingen die je aan nieuwe kaartjes kunnen helpen. Dat alles wordt ondersteund met allerlei wekelijkse acties die steeds weer nieuwe kaartjes met zich meebrengen. Het is leuk, maar bovenal een onmisbaar onderdeel van de geldmachine die Ultimate Team natuurlijk ook is. Spelers worden er doorlopend toe verleid om meer pakjes kaarten te kopen, waarbij je de speciale packs met extra grote kansen op topspelers natuurlijk niet mag missen… Enfin, je hoeft er FC 24 zeker niet om te laten liggen, maar jaarlijks even benoemen dat we hier te maken hebben met een pay-to-win- en goksysteem, is wel op zijn plaats.

Mannen en vrouwen samen in Ultimate Team

Ultimate Team kent dit jaar een aantal veranderingen, waarvan er waarschijnlijk geen zo groot is als de toevoeging van vrouwelijke spelers. De voetbalwereld van Ultimate Team is één wereld, waarin mannen en vrouwen niet gescheiden zijn. Dat betekent dat elk pakje dat je opent, mannen en vrouwen kan bevatten en dat je ook vrij bent om beide in je ultieme teams te stoppen. Dat levert de spelmodus een flinke lading extra spelers op en betekent dat de beste keuze voor je team niet altijd een man is. De ratings van mannen en vrouwen zijn dan ook gelijk aan elkaar. Een man en een vrouw die beide rating 84 hebben, zijn dus even goed. Ook handig om te weten: clubs van mannen en vrouwen kunnen ook matchen voor chemistry. Sam Kerr en Noni Madueke spelen bijvoorbeeld allebei voor Chelsea en hebben daarom dus chemistry op dat vlak.

Dit heeft natuurlijk nogal wat gevolgen. Om te beginnen zul je regelmatig gemengde teams tegenkomen. Is dat raar? Ja en nee. Aan de ene kant maak je in Ultimate Team natuurlijk altijd al een fantasieteam, dus je kunt je afvragen in hoeverre je daar argumenten over realisme op los kunt laten. Maar: gekke samenstellingen van teams met mannelijke voetballers bestaan op zich wel; voetbal met gemengde teams zie je nooit. Logisch natuurlijk, want de onderlinge fysieke verschillen zijn veel te groot. Mannen en vrouwen door elkaar zien lopen tijdens een wedstrijd ziet er dus wel een beetje gek uit, maar dat is natuurlijk niet erg. Wie zijn team met alleen mannen of alleen vrouwen wil bouwen, kan dat gewoon doen. Daarbij: we hebben het over een spelmodus waarin je zelfs overleden spelers in je team kunt opstellen, dus wat maakt het uit dat mannen en vrouwen op deze manier laten samenspelen niet realistisch is?

Buiten deze toevoegingen zijn er nog wat andere nieuwe onderdelen, waarvan Player Evolutions een van de leukste is. Dit maakt het mogelijk om kaartjes die je in je bezit hebt, te upgraden, waardoor de speler die erbij hoort, dus beter wordt. Met spelers die al goed zijn, is de winst vaak matig, maar je kunt op deze manier kaartjes van zilver naar goud en zelfs naar Team of the Week-niveau tillen. Het is een leuke manier om je favoriete spelers dusdanig op te krikken dat ze bruikbaar worden in je Ultimate Team. Dat kan trouwens ook door te spelen met hun posities. Je kunt zover gaan als centrale verdedigers veranderen in middenvelders met een groot loopvermogen. Dat klinkt niet meteen logisch, maar het kan tot gevolg hebben dat letterlijk grote mannen vaker in de buurt van het doel van de tegenstander komen, wat het geven van voorzetten een stuk gevaarlijker kan maken. EA verwacht dat gamers hun teams dankzij deze feature op heel andere manieren zullen gaan opbouwen. Het is nu nog te vroeg om daar veel zinnigs over te zeggen, maar de potentie is er.

Bekende irritaties in Career Mode

Kijken we voorbij het digitale voetbalpretpark dat Ultimate Team is, dan zien we een sloot modi die we ook al jaren kennen. De Career Mode, waarbij je zoals altijd kunt kiezen voor een carrière als speler of een carrière als trainer, blijft voor velen de hoofdmodus. Voor die groep is het teleurstellend om te moeten vaststellen dat deze spelmodus voorzien is van nieuwe features die onderaan de streep weinig toevoegen. Je moet nu, wanneer je als manager begint, kiezen voor een tactische filosofie en daar dan trainers bij zoeken, zodat je spelers optimaal trainen. Dat heeft best wat effect, maar als je er niet naar omkijkt, is er weinig aan de hand. Datzelfde geldt voor het instellen van een trainingsfocus voor je spelers of voor gewoon het handmatig uitvoeren van trainingen. Die features eindigen dus in de kantlijn van de modus, terwijl oude irritaties steevast aanwezig blijven. Zo kun je een aanbod voor een ‘huurdeal met optie tot koop’ in onderhandelingen met de AI nooit veranderen in een huurdeal zonder optie, want de andere club trekt zich dan standaard terug. Ook blijft het zoeken van spelers via scouting omslachtig werken. Dat systeem is inmiddels ook al enige jaren onveranderd.

Onderdeel van diezelfde ‘oude klaagpunten’ zijn ook de specifieke doelstellingen die je opgelegd krijgt en waar het clubbestuur vaak een onredelijk groot punt van maakt. Alles gewonnen wat er te winnen valt, maar níet drie Aziatische spelers laten debuteren, terwijl je bestuur dat wel vroeg? Ai, dikke minpunten en misschien zelfs wel einde dienstverband. In de Player Career kom je dit trouwens ook tegen. Je kunt nog zo goed spelen, als je niet aan een gekke eis als ‘maak drie goals met een omhaal’ voldoet, kan het zomaar zijn dat je contract niet verlengd wordt. Maf, ongeloofwaardig en inmiddels al jarenlang een terugkerend irritatiepunt in de Career Mode.

Een nieuwe game betekent meestal ook nieuwe mogelijkheden op het gebied van het geluid en de graphics. Die zijn er ook wel, maar sluiten voor een groot deel aan bij de overkoepelende gedachte die we hebben bij het spelen van FC 24: je ziet het als je erop let, als je met de camera dichtbij komt of rustig de replays bekijkt. In de flow van het spel vallen de wijzigingen een stuk minder op. Het hangt natuurlijk mede af vanuit welke camerapositie je gewend bent om FIFA te spelen, maar als je een hoge camera kiest, zul je niet direct heel grote verschillen zien tussen FIFA 23 en FC 24.

We schreven in juli een heel verhaal over de diverse nieuwe features die niet alleen van invloed zijn op hoe FC 24 speelt, maar ook op hoe het eruitziet. Daarin speelt de nieuwe manier van het opnemen van bewegingen van spelers een grote rol. De berg data die dat heeft opgeleverd, moet mede dankzij machinelearning leiden tot realistischere animaties. Dat lukt voor een deel zeker. De manier waarop spelers bijvoorbeeld een bal aannemen en wegdraaien, oogt weer wat natuurlijker. Daar komt bij dat de bekendste spelers van de wereld profiteren van wat EA ‘AI mimic’ noemt: een feature die ervoor zorgt dat deze topspelers zo realistisch mogelijk nagebootst worden in de game. Dat is uiteraard voorbehouden aan de groten der aarde; de gemiddelde eredivisiespeler moet het met veel minder accurate nabootsing doen.

In het voetbal zijn verder op technisch vlak nog allerlei andere zaken veranderd en de ene merk je wat meer dan de andere. Zo is de bal voorzien van nieuwe physics, die de frictie met het gras beter moeten simuleren. De shirts en broekjes van spelers moeten er meer uitzien als echte voetbalkleding, ook in hoe ze reageren op bewegingen. We hebben het daarbij heel duidelijk over details die, zoals gezegd, in de normale flow van het spel niet meteen zullen opvallen.

Walk-outs ingekort

Wat wel merkbaar is, is dat EA de nodige extra scènes in en rond de stadions heeft toegevoegd. Je ziet regelmatig shots uit straten waarin fans toeleven naar de wedstrijd en beelden uit de kleedkamer, de spelerstunnel of de warming-up. Het moet allemaal bijdragen aan een weergave die meer lijkt op hoe het er op televisie uitziet. Dat is leuk, maar het is doodzonde dat een ander deel van de opmaat naar een wedstrijd, namelijk het moment dat de ploegen het veld op komen, heeft moeten wijken. Je ziet nu hooguit nog wat flarden van dat moment en hoort vaag nog wel de muziek die bij die club hoort, maar het is niet meer de volledige scène die je tot en met FIFA 23 nog wel zag. Jammer, want dit vond ik zelf altijd een sfeervolle manier om een wedstrijd te beginnen.

Lekker geluid

Sfeer wordt niet alleen bepaald door beeld, maar ook door geluid. Misschien is goed stadiongeluid misschien zelfs wel belangrijker. Daarin zet FC 24 wél een duidelijke stap vooruit ten opzichte van FIFA 23. De audiomix met daarin het commentaar en het geluid van de fans is veranderd, waarbij het geluid van de mensenmassa in het stadion duidelijker te horen is als immer aanwezige ondertoon. Als de actie een hoogtepunt bereikt, zwelt het geluid dat het publiek maakt, uiteraard ook aan. Het levert al met al een prima mix op, die zeker sfeerverhogend werkt.

In de audio vind je verder nog het debuut van een nieuw commentaarduo, met daarbij ook een vrouwelijke cocommentator. Leuk idee natuurlijk, maar dit duo loopt tegen een probleem aan dat we kennen van nieuwe commentatoren in een game. Van commentatoren die het al langer doen, zijn veel meer geluidsbestanden beschikbaar en daarvan wordt jaarlijks een groot deel hergebruikt. Een nieuw duo moet zo’n bibliotheek eerst nog opbouwen. Dat betekent dat het commentaar van zo’n nieuw duo het eerste jaar, of zelfs de eerste jaren, nogal snel in herhaling valt. Er zit wellicht potentie in voor de toekomst, maar voor nu beviel het commentaar van het oude duo ons beter.

Bugs

Het is trouwens wel fijn dat als je een andere taal kiest voor het commentaar, de game dat commentaar dan ook gaat gebruiken. Toen we de Nederlandse variant wilden proberen, bleef de audio tijdens wedstrijden gewoon bij de Engelse commentatoren. Waarschijnlijk gewoon een bugje, maar wel een beetje gek. Bugs zijn toch al een probleem voor FC 24. We maakten bijvoorbeeld vaak mee dat de R2-knop, waarmee je tijdens wedstrijd snel kunt wisselen, op dat moment niet werkte. Ook hebben we meermaals meegemaakt dat spelers in het veld ineens onzichtbaar waren. Dat is een bug die in onder meer FIFA 23 ook al wel voorbijkwam en die nu klaarblijkelijk nog steeds, of opnieuw, de kop opsteekt.

Stellen dat de jaarlijkse voetbalgame van EA Sports niet zo heel anders is dan zijn voorganger, is een beetje een open deur. Dit roept vriend en vijand immers al jaren en menige gamer legt zich er maar bij neer, want die wil gewoon aan de slag met de nieuwste versie van Ultimate Team en met de geüpdate competities. Dat de gameplay veel lijkt op die van vorig jaar: het zij zo. Toch voelt het dit keer anders aan. Waar de FIFA’s van afgelopen jaren nog wat echt fijne veranderingen en toevoegingen hadden, mis ik die in FC 24. De nuanceverschillen in de gameplay doen te weinig en afgezien van het introduceren van gemengde teams en de mogelijkheid om kaartjes te evolueren in Ultimate Team, is er in de spelmodi ook weinig nieuws onder de zon. Tel daar een aantal problemen bij op die al verscheidene versies steevast aanwezig zijn, en wat rare bugs, en we moeten concluderen dat FC 24 voorlopig niet of nauwelijks een stap vooruit weet te zetten ten opzichte van FIFA 23. Dat is geen lekker begin voor dit misschien toch niet zo heel nieuwe tijdperk.